Na początku tygodnia na światowych rynkach energetycznych odnotowano znaczną aktywność: ceny ropy wzrosły w reakcji na nowe ryzyka geopolityczne oraz przebudowę szlaków eksportowych gazu. Uczestnicy rynku uważnie śledzą sytuację w Europie i na Bliskim Wschodzie, a także przesunięcie rosyjskiego eksportu energii w kierunku Azji.
W poniedziałek podczas sesji azjatyckiej ropa Brent podrożała o 34 centy, czyli o 0,54%, osiągając poziom 67,07 dolarów za baryłkę. Amerykańska ropa West Texas Intermediate (WTI) z dostawą w październiku kosztowała 63,02 dolarów za baryłkę, również wzrastając o 0,54%. Kontrakt WTI z dostawą w Iistopadzie, cieszący się większą popularnością, wzrósł jeszcze mocniej – o 0,58%, do poziomu 62,76 dolarów za baryłkę.
Wzrost zainteresowania inwestorów notowaniami ropy wiąże się z doniesieniami o naruszeniach polskiej i estońskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie samoloty. Nasilenie napięć obserwuje się także na Bliskim Wschodzie: uznanie przez cztery państwa zachodnie państwa palestyńskiego spotkało się z ostrą reakcją Izraela i zwiększyło niepewność w regionie, kluczowym dla światowego wydobycia ropy.
Mimo wyzwań geopolitycznych rynki uwzględniają także perspektywę większej podaży. Irak stopniowo zwiększa eksport ropy po złagodzeniu dobrowolnych ograniczeń, uzgodnionych w ramach porozumienia OPEC+. W sierpniu kraj ten eksportował dziennie 3,38 mln baryłek, a we wrześniu planuje podnieść ten poziom do 3,4–3,45 mln baryłek dziennie.
W segmencie gazowym uwagę przyciągają dostawy z Rosji do Chin. Według danych chińskiej administracji celnej w lipcu 2025 roku dostawy rosyjskiego gazu wzrosły o 11% rok do roku, osiągając nowy rekord – 4,25 mld metrów sześciennych (wobec styczniowych 4,06 mld). Obecnie Rosja odpowiada za 28% importu gazu do Chin zarówno przesyłanego rurociągiem "Siła Syberii", jak i w formie skroplonej.
Warto podkreślić, że gazociąg "Siła Syberii" działa już z mocą projektową wynoszącą 38 mld metrów sześciennych rocznie. W 2024 roku przesłano nim 31 mld metrów sześciennych, co o 3,3% przekroczyło plan. W związku z utrzymującym się wzrostem zużycia w Chinach konieczna będzie budowa nowych gazociągów i zwiększenie dostaw LNG. Państwo Środka jest zainteresowane rosyjskimi dostawami, gdyż są one tańsze niż alternatywy z Australii czy Kataru – głównych dostawców LNG na rynek chiński w 2025 roku.
Dla Rosji priorytetem stał się kierunek azjatycki, ponieważ kraj musi rekompensować utratę rynku europejskiego, gdzie do 2021 roku wolumen zakupów był 4–4,5 razy większy niż obecny w Chinach. Kluczowe plany rozwoju obejmują realizację projektu 'Siła Syberii-2', odgałęzienie gazociągu 'Sachalin–Chabarowsk–Władywostok' oraz rozbudowę mocy produkcyjnych LNG w ramach projektów Gazpromu i NOVATEKu."
Eksperci Freedom Finance Global prognozują, że kolejne rekordy eksportu przełożą się na wzrost akcji Gazpromu, z ceną docelową 180 rubli w ujęciu rocznym.
Tymczasem rynek europejski nadal dystansuje się od rosyjskich surowców energetycznych. Unia Europejska planuje całkowicie zrezygnować z importu rosyjskiego LNG do 2027 roku. Sprzeciwiają się temu jednak Węgry i Słowacja – kraje te nie mają dostępu do morza i nie mogą przejść na alternatywne źródła. W pierwszej połowie 2025 roku Rosja zajęła trzecie miejsce wśród dostawców LNG do Europy (po USA i Norwegii), dostarczając do Unii surowiec o wartości 4,5 mld euro, co oznacza wzrost o 30% względem analogicznego okresu roku ubiegłego.
Analitycy Freedom Finance Global nie wykluczają, że rezygnacja z rosyjskiego LNG może nie zostać uwzględniona w 19. pakiecie sankcji UE, ponieważ wiele państw członkowskich pozostaje silnie uzależnionych od tych dostaw. Warto zaznaczyć, że cena gazu na największej europejskiej giełdzie TTF spadła dziś poniżej 400 dolarów za tysiąc metrów sześciennych, co wskazuje na stabilność obecnych dostaw z Rosji oraz na malejące oczekiwania ich szybkiego zakończenia.
Potencjalne strategie dla traderów
Sytuacja ta otwiera przed traderami nowe możliwości – rosnące napięcia geopolityczne zwiększają zmienność cen ropy i gazu, co sprzyja zarówno krótkoterminowym, jak i długoterminowym strategiom spekulacyjnym.
Nowe rekordy dostaw rosyjskiego gazu do Chin oraz planowane rozszerzenie infrastruktury mogą stać się impulsem do wzrostu akcji rosyjskich spółek energetycznych, przede wszystkim Gazpromu i NOVATEKu. Uwagę warto zwrócić również na papiery europejskich firm energetycznych: perspektywa ograniczenia dostaw z Rosji i dywersyfikacja importu gazu wpłyną na strukturę konsumpcji, a w konsekwencji – także na notowania spółek z tego sektora.
Traderzy powinni śledzić publikacje sprawozdań finansowych, wiadomości z UE i Chin, a także wahania cen na giełdach surowcowych, ponieważ czynniki te mogą stworzyć okazje do korzystnych transakcji zarówno na rynku akcji, jak i na rynku terminowym.
